Февраль сарин негнǝс авн «2020 җилин Европин модн» («Европейское дерево 2020 года») гидг нарт-делкǝн марһана, онлайн кевǝр давулгдх дууһан өглһнǝ керг эклхмн.
2011 җилǝс авн «Җилин Европин модн» («Европейское дeрево года») гидг нарт-делкǝн марһан эклҗ давулгдҗана. Кесг җилин туршарт Чешская Республикд экологическ партнерствин Чешский Фонд олн ǝмтнǝ седкл авлсн «Җилин модн» гидг марһа давулҗана. Теднǝс үлгүр авад, «Җилин Европин модн» гидг нарт-делкǝн марһан бүрдǝгдв. Европин раундт – марһана ашлгч девсңд, келн-улсин девсңгин марһанд диилвр бǝрсн модд орлцна.
Экологическ партнерствин Ассоциац (АЭП) җил болһн Европин модна төлǝ онлайн кевǝр дууһан өглһнǝ керг бүрдǝнǝ. Экологическ партнерствин Чешский Фонд тер Ассоциацин гешүн болна гиҗ эн керг-үүлдвр бүрдǝҗǝх ǝмтн зǝңглҗǝнǝ.
Дууһан өглһнǝ түрүн кергǝс авн эн марһанд орлцдг орн нутгудын то тавнас авн арвн зурһан күртл өсв. Өдгǝ цагт эн марһана бүрдǝчнр Европин орн нутгудын тоод ордго нутгудт эн марһа давулна.
Әрǝсǝ тер марһанд һурвдад орлцҗана. 2018 җилд Белгородск областин хар модн һурвдгч орм эзллǝ. 2019 җилд «Абрамцевин» музей-усадьбин хар модн цаһан мөңгнǝ мөрǝһǝр ачлгдв. Эн җил болхла тер нарт-делкǝн марһанд Хальмг Таңһчин Хар Булг селǝнд урһдг затин хамтхаста уласн орлцҗана. Әрǝсǝн хуучн моддын реестрт эн модн бичǝтǝ, энүнǝ тойг 390-гч. Уласн зун һурвн наста.
Домгар, XX зун җилин эклцд буддийск лам эн уласыг суулһҗ. Эн Төвдǝс модна эк авч ирҗ. Лам тиигǝрǝн оч мөргүл кесн бǝǝҗ. Тер хаалһин тайгт уласн модна эк дүрǝд, эң-зах уга теегин хамгин өндр толһа деер терүг дарчкв. Уласн ǝвртǝ ик, саглр ацмудта модн болҗ урһв. Мөрд унад, хаалһдан удан йовсн ǝмтн эн модна өөр зогсад, амрад, терүнǝс юм сурдг бǝǝсмн. Теднǝ сурсн тоотснь күцдг бǝǝҗ. Хальмг Таңһчд «Ор һанцхн уласн» ǝрүн модн болҗ тоолгдна.
«2020 җилин Европин модн» гидг марһана ашлгч девсңд хальмг уласнла хамдан «Сулдхврин модн» (Бельгия), «Ново селǝн гидг селǝнǝ Күндтǝ хар модн» (Болгария), «Даруварас Гинкго» (Хорватия Республик), «Усн орсн селǝнǝ хадһлач» (Чешская Республик), «Шулмсин модн» (Нидерланд), «Олн зүн җилин Бук Сен-Жамм (Окситания)» (Франция), «Капошвард урһдг Сулдхврин модн» (Венгрия), «Шулмсин тисин модн» (Ирландия), «Триказе Валлонск хар модн» (Италия), «Бурһсна модн» (Польша), «Валесас каштан модн» (Португалия), «Олн зун җилин шар харһа — Кибинан хадһлач» (Румыния), «Садын хөн бөөлҗрһн» (Словакия), «Һурвн көлтǝ испанск хар модн» (Испания), «Аллертонск хар модн» (Соединенное Королевство) орлцх.
